PTSS: omgaan met posttraumatische stress

PTSS of posttraumatische stress is een angststoornis die een heftige stressreactie veroorzaakt op een schokkende gebeurtenis. De hoofdkenmerk van PTSS is herbeleving. Die herbeleving kan zeer realistisch zijn met angstgevoelens tot gevolg. Mensen met een posttraumatische stress-stoornis hebben last van symtomen die we in drie groepen kunnen onderverdelen: herbelevingen, vermijden en spanning.

In dit artikel werpen we een blik op posttraumatische stress, wat je eraan kan doen en hoe je je kan verlossen van deze kwelling.

---

Wat is een posttraumatische stress-stoornis

Posttraumatische stress (PTSS) is een verzamelnaam voor een groep klachten die ontstaan na een schokkende- of traumatische gebeurtenis. Die gebeurtenis kan op een indringende manier je gedachten of dromen beheersen. Het is alsof het trauma 'herbeleefd' wordt. Iemand die getraumatiseerd is kan mentaal en emotioneel niet ‘herstellen’ waardoor er een 'ongezonde' vorm van stress ontstaat.

PTSS wordt vaak verward met een borderline persoonlijkheidsstoornis. De symtomen van borderline en posttraumatische stress overlappen elkaar waardoor er verkeerde diagnoses gesteld kunnen worden.

De 2 verschillende vormen van PTSS

1. een enkelvoudig trauma: wordt gekenmerkt door één nare gebeurtenis die voor psychische klachten zorgt. De symptomen zijn voor iedere persoon anders. Dit kan soms weken, dagen of zelfs maanden aanslepen. Denk aan: een brand, aanranding, pesterijen, een ongeluk, enzo.  

2. een meervoudig of complex trauma: wordt gekenmerkt door meerdere traumatische gebeurtenissen. Deze kunnen resoneren uit het verleden. Complexe PTSS komt vaak voor bij militairen, politieagenten of personen die slachtoffer zijn van herhaaldelijk seksueel misbruik.
   
   

Therapeutische behandeling van PTSS

Met de juiste behandeling is PTSS vrijwel goed te behandelen. Let op: laat je begeleiden door een klinische psycholoog die een universitaire studie heeft genoten. Op het internet kom je regelmatig 'zogenaamde' traumatherapeuten tegen die zichzelf de titel van psycholoog of EMDR therapeut toekennen. 

Op de website van EMDR Nederland lees je wat de voorwaarden zijn om EMDR therapie toe te passen in de praktijk. 

Integrativa Belgium stelt voorwaarden samen om aan de slag te gaan als EMDR therapeut in Blegië. 

In België en Nederand dien je een master- of WO opleiding te hebben gevolgd in de psychologie

Heb je een EMDR therapeut gevonden? Vraag de nodige kwalificaties, erkenningen of aansluitingen bij beroepsverinigingen. 

Behandelingen tegen PTSS:

• EMDR therapie
  
  
• cognitieve gedragstherapie (imaginaire exposure): je wordt gestimuleerd om het trauma bespreekbaar te maken. Samen met je therapeut ga je op een veilige manier terug naar die gebeurtenis. Je gaat dit als het ware terug 'herbeleven'. Door het telkens opnieuw te vertellen neemt de angst af. Je krijgt terug controle over je herinneringen waardoor de herbelving zal afnemen. 
  
  
• narratieve exposure therapie: het naar boven halen van het trauma speelt ook hier een belangrijke rol. Je schenkt niet alleen aandacht aan het trauma (zoals bij imaginaire exposure), maar je bespreekt  alle belangrijkste gebeurtenissen in je leven vanaf je geboorte. Op die manier is er (naast het trauma) ook aandacht voor de prettige en mooie gebeurtenissen. 
  
  
• traumagerichte psychotherapie: een effectieve gespreksbehandelmethode voor psychische klachten en stoornissen. Psychotherapie is doeltreffend bij: stemmings-, angst- en persoonlijkheidsstoornissen.
  Bij een extreme vorm van PTSS kan een medicamenteuze behandeling met antidepressiva ondersteuning bieden. 
  
  

De symptomen van posttraumatische stress 

• herbeleven van het truma
• vermijdingsgedrag
• concentratieproblemen
• prikkelbaarheid en overgevoelig reageren op situaties 
• slaapstoornissen
• emotieregulatiestoornissen 
• woede-uitbarstingen
• roekeloos gedrag
• voortdurend last van stress en spanning
• soms kunnen verslavingen de bovenhand nemen
• een minderwaardigheidsgevoel
• mensen met PTSS kunnen agressief reageren

 

EMDR therapie 

EMDR (eye movement desensitization and reprocessing): hier wordt met vingerbewegingen (het maken van zijwaartse oogbewegingen in combinatie met het ophalen van het trauma) het langtermijngeheugen geprikkeld  om het trauma naar het kortermijngeheugen te halen en ze daar te verwerken. De EMDR therapeut zal tijdens de behandeling gerichte vragen stellen.

De nazorgfase van PTSS

Tijdens de nazorgfase wordt er geëvolueerd. Deze fase is van essentieel belang zodat de cliënt zijn zelfsturend vermogen blijft handhaven, zodat op langetermijn een terugval beperkt blijft. Start de nazorgfase op direct na de behandeling. 

De nazorgfase kan bestaan uit: 

• 2-daagse trainingen of workshops georganiseerd door therapeuten
• een maandelijkse follow-up bij je traumatherapeut
• assertiviteitstraining
• mindfulness
• meditatie
• relaxatieoefeningen
• medicatie
• groepsdynamica
• emotieregulatietraining

7 tips die je direct kan toepassen

1. Accepteer de PTSS, hiermee geef je blijk aan je emoties en gevoelens.
2. Houd een dagboekje bij, schrijven is een manier om je gevoelens onder woorden te brengen. 
3. Neem iemand in vertrouwen die op een objectieve manier naar het probleem kijkt.
4. Het is bewezen dat sporten chemische stoffen (die voor stress zorgt) in de hersenen verminderd. 
5. Mindfulness zorgt voor rust in je hoofd. Je leert in het ‘nu’ te leven en alle punten in je lichaam op een gezonde manier aandacht te geven.
6. Vitamine C1000 verlaagt het cortisol (stresshormoon) gehalte in de hersenen.
7. Er is niets gezonder dan van jezelf te houden. Laat PTSS je leven niet bepalen en krijg terug grip op je emoties.  

---

Interresante artikels

• Het verwerkingsproces toegelicht in verschillende stappen
• 10 tips om los te laten en te leren vertrouwen
• 17 tips om negatieve gedachten te doorbreken  
• Een obsessie van je ex? Zo pak je het aan 
• Een vernielende relatie loslaten doe je zo 
• De belemmering van emotionele afhankelijkheid 
• 8 stappen om de controle los te laten 
• Stoppen met klagen doe je met deze 8 heldere tips 
• 10 tips om komaf te maken met energievreters 
• Waarom Karma onmisbaar moet zijn  
• De wet van aantrekkingskracht: bekom wie je wilt worden
• 8 simpele manieren om een leugen te herkennen 
• Help: mijn partner heeft borderline 
• Narcisme en relaties: ontsnap een narcistische relatie